Một buổi sáng, tôi thức dậy và nhìn vào gương. Ở khoảnh khắc đó, trong đầu tôi chợt ngỡ ngàng ý nghĩ:” Đây là mình ư?”.
Một tia lý trí bảo rằng: “Đây chính là tôi!”, nhưng sâu thẳm trong thâm tâm tôi lại chỉ ra điều ngược lại: “Không! Đây không phải là An! An thì không như thế!”.
Đó là khi tôi không còn nhận ra bản thân. Dường như trong gương là một người xa lạ, chứ không còn như tôi vốn là. Tôi chẳng còn dám dõng dạc tuyên bố: “Tôi là chính mình”.
Một cảm giác đánh mất chính mình giữa thế gian thế gian xô bồ. Và trước khi bị nhấn chìm bởi dòng người đông đúc, tôi cần phải tìm lại nó. Bạn sẽ cùng tôi đi tìm lại chính mình chứ?
Tôi đánh mất chính mình như thế nào?
Tưởng tượng cuộc sống này như con đường thẳng, nơi tôi có thể dễ dàng đi từ thị trấn này đến thị trấn khác. Và rồi bỗng nhiên những con đường khác xuất hiện. Tựa như mê cung, chúng chồng chéo lên con đường quen thuộc của tôi.
Tôi men theo những con đường ngoằn ngoèo ấy, đi mãi và đi mãi, đến cuối cùng: “Thôi chết! Đây là đâu?”.
Cứ như vậy, tôi lạc đường.
Ví con đường quen thuộc là chính mình, trong khi cuộc sống thích thêm thắt những con đường khác. Bọn chúng rối rắm đến độ khiến tôi lạc bước khỏi con đường ban đầu. Tôi đi trên con đường lạ lẫm. Đó không phải là con đường mà tôi muốn đi!
Việc đi sai đường khiến tôi đánh mất chính mình. Và đây là những con đường tôi thường xuyên đi lạc nhất:
Nhập vai vào vai trò xã hội
Xã hội là một bộ phim truyền hình dài tập. Tôi là một diễn viên tràn trề tham vọng đoạt giải Emmy. Vậy nên, tôi cố hết sức hoàn thành tốt tất cả vai diễn của mình. Dẫu cho đó là một sinh viên năng động, một bạn trẻ nhiệt huyết, một người bạn thân thiện, hay một người con ngoan ngoãn,…
Tuy nhiên, “method acting” quá đà khiến tôi dễ dàng đánh đồng vai diễn ấy với cuộc đời của mình. Hậu quả là đến khi tôi muốn thoát vai, quay về với con người ấy, những vai diễn sẽ xuất hiện và bảo với tôi rằng: “Bộ phim chưa đóng máy đâu! Diễn tiếp đi!”.
Đọc thêm: Buông bỏ để hạnh phúc: Bắt đầu với 5 điều này!
Kỳ vọng giết chết thực tế
Hãy nói về cách tôi tự định nghĩa chính mình. Đó là sự kết hợp giữa góc nhìn (Self Image) và con người mà tôi muốn trở thành (Ideal Self). Tuy vậy hai yếu tố này không phải lúc nào cũng hòa thuận, trái lại chúng thường xuyên nảy sinh xung đột với nhau.
Đó là khi muốn uy phong như T-rex, nhưng thực tế tôi chỉ là một con rùa nhút nhát suốt ngày rụt đầu trong mai.
Khi khoảng cách giữa kỳ vọng và thực tế quá xa vời, cảm giác thất vọng, nghi ngờ, bất lực, thậm chí là khủng hoảng sẽ nảy sinh. Và cuộc khủng hoảng ấy như cơn cuồng phong cuốn phăng chính mình.
Khi tự nhận thức là người thầy tệ
Tự nhận thức là một người thầy, người dạy chúng ta những bài học về sự thấu hiểu và khám phá bản thân. Tuy nhiên không phải người thầy nào cũng giỏi như nhau. Với năng lực tự nhận thức thấp, chúng ta giống như được dạy dỗ bởi một người thầy tệ. Đến khi đó, học trò rất dễ viết sai tên mình.
Sự ảnh hưởng của truyền thông mạng xã hội
Một thế giới hào nhoáng, nơi thiên kiến so sánh xã hội mặc sức tung hoành, sự ngưỡng vọng song hành cùng lòng ghen tị. Thành công và hạnh phúc được đúc thành khuôn mẫu chung. Nơi góc nhìn, quan điểm tựa như những đóa hoa bồ công anh, chỉ cần vài thông tin vu vơ là bay theo chiều gió.
Thế giới mạng xã hội là cuộc chạy đua không hồi kết, ai nấy đua nhau đến vạch đích, bất chấp vạch đích ấy liệu có phải dành cho họ? Và đến bao giờ họ mới chịu dừng lại, rời khỏi con đường đó và bước đi trên con đường đúng đắn với bản thân?
Mất kết nối với bản sắc cá nhân
Bản sắc cá nhân là tấm biển chỉ đường. Dẫu vậy tôi thường mặc kệ tấm biển ấy và thích tự đi theo ý mình. Tôi đi theo con đường người khác đã đi, hoặc con đường đưa tôi đến nơi xa lạ, nơi vốn dĩ tôi không hề thuộc về.
Cái giá của sự tùy hứng này là tôi càng đi càng xa khỏi con đường thuộc về mình.
Đánh mất chính mình, đâu là tín hiệu khẩn cấp?
- Vô định: Đó là sự lạc lõng, bơ vơ và mất phương hướng giữa thế giới này. Bạn không hiểu thấu động lực để bước tiếp, không biết hành động như thế nào và bối rối với những suy nghĩ. Tất cả mọi mối quan tâm trong đời sống giờ đây bỗng trở nên vô nghĩa với bạn.
- Sống theo kỳ vọng của xã hội hoặc người khác: Bạn theo đuổi cuộc sống mà mọi người cho rằng bạn nên như thế, dẫu cho cuộc sống ấy không xuất phát từ mong muốn của bản thân. Bạn góp nhặt nên một “chính mình” tạm bợ qua những đánh giá, nhận xét của mọi người xung quanh về bạn.
- Bất mãn: “Đáng lẽ..”, “Giá như…”, “Ước gì…” Nếu những ý nghĩ giống vậy xuất hiện thường xuyên, chứng tỏ cuộc sống hiện tại không thuộc về bạn. Bạn mong muốn một cuộc sống tốt đẹp hơn. Tâm trí đang cố nhắc nhở rằng bạn đã đi sai đường.
- Phụ thuộc vào vai trò xã hội: Bạn có đang quá nhập tâm vào vai diễn của mình? Có một vai diễn nào đó mà nếu đánh mất nó, bạn sẽ cảm thấy thế giới như sụp đổ hay không? Hãy cẩn thận với nó! Bởi bạn đang quá phụ thuộc vào vai diễn này. Càng phụ thuộc, bạn sẽ càng khó để thoát vai.
- Đánh mất đam mê và niềm vui: Những sở thích, đam mê cháy bỏng trước đây thì bây giờ vô vị, tẻ nhạt đối với bạn. Có thể tự thân chúng không mất đi niềm vui, chỉ là con người cảm nhận được niềm vui ấy nay đã lạc lối.
Đọc thêm: Đi tìm định nghĩa hạnh phúc
5 bước tìm lại bản thân giữa thế giới huyên náo
Chắc chắn một điều rằng, chính mình không hề có ý định rời bỏ bạn vĩnh viễn, nó chỉ muốn chơi trò Trốn tìm cùng bạn mà thôi. Nên nếu một ngày bạn chẳng may lạc mất chính mình. Đừng hoảng hốt! Nó chỉ đang núp đâu đó trong con người bạn. Hãy đi tìm nó với 5 bước sau đây:
Lắng nghe con tim
“Chọn con tim hay là nghe lý trí?”. Trong tình huống này, hãy lắng nghe con tim của bạn. Tiếng nói từ con tim là tiếng nói trung thực nhất.
Tư duy có thể đùa giỡn với bạn, nhưng con tim thì không. Nó là người dẫn đường đáng tin cậy, đưa bạn quay về con người chân thật nhất.
Những khi lạc lối, bạn hãy đặt tay lên trái tim. Hỏi nó về điều bạn thật sự muốn? Bạn hạnh phúc nhất khi được là gì? Điều gì mà bạn vẫn luôn day dứt? Điều gì bạn đang tránh né? Và có điều gì bạn đang ôm khư khư, nhưng trái tim lại muốn buông bỏ hay không?…
Gác lại đánh giá thiệt hơn của lý trí, để trái tim đáp lại bạn một cách thuần khiết và chân thành nhất.
Đây là bước đầu tiên, cũng là bước quan trọng nhất trên hành trình tìm lại chính mình.
Ngắt kết nối
Đôi lúc, tôi thấy mình như một con nhện, giữa mạng nhện dày đặc những sợi tơ. Sự kết nối của tôi nhiều như tơ nhện. Từ cuộc sống ngoài đời thật, mối quan hệ xung quanh cho đến cuộc sống ảo trên mạng xã hội, thậm chí là những kết nối vô hình như niềm tin, kỳ vọng, áp lực, quá khứ, tương lai,…
Trớ trêu thay, giữa thế giới no đầy sự kết nối, điều duy nhất tôi mất kết nối lại là chính mình.
Để tìm lại bản thân, bạn có sẵn sàng ngắt kết nối với chiếc lưới nhện chằng chịt kia hay không? Rời xa cuộc sống ảo trên mạng xã hội, mối quan hệ không cần thiết, tạm tháo gỡ những chiếc mặt nạ ngoài xã hội mà bạn đang đeo, từ bỏ những kết nối vô hình cũ kỹ,…
Càng nhiều tín hiệu gây nhiễu bị ngắt đi, bạn càng dễ bắt sóng được với chính mình.
Hòa hợp với bản sắc cá nhân
Bạn sẽ không thể nào bắt gặp chính mình, nếu luôn đi ngược chiều với bản sắc cá nhân. Vậy nên, hãy tin tưởng vào bản sắc cá nhân, để nó nắm tay dẫn bạn đi tìm chính mình. Việc hòa hợp với bản sắc không chỉ giúp bạn sống đúng với bản thân, mà còn giúp cuộc sống của bạn dễ dàng và hạnh phúc hơn bao giờ hết.
Bắt đầu từ đâu? Từ mỗi ngày của bạn. Bằng cách để cho mỗi hoạt động trong ngày hòa hợp hơn với bản sắc cá nhân. Nếu như bạn không thích những buổi tiệc tùng vô nghĩa vào cuối ngày, vậy thì đừng gượng ép tham gia. Yên tĩnh một mình, thưởng thức bộ phim yêu thích cũng tốt mà phải không?
Tìm kiếm bản sắc phổ quát
Đó là một lý tưởng cao cả, ý nghĩa sống, niềm tin không thể lay chuyển, ước mơ tươi đẹp, tín ngưỡng, mong muốn cống hiến…
Bản sắc phổ quát là đích đến xa nhất trên hành trình khai phá bản sắc của bạn. Nó là biểu tượng cho sự gắn bó sâu sắc của bạn với thế giới này, vượt ra ngoài ranh giới gắn bó vật chất thông thường. Tìm thấy bản sắc phổ quát, bạn biết cuộc sống của mình có ý nghĩa như thế nào. Ý nghĩa ấy không chỉ ở riêng bạn, mà còn góp phần giúp thế giới tốt đẹp hơn.
Dưới đây là một số gợi ý giúp bạn tìm thấy bản sắc phổ quát của mình:
- Tự vấn về mục đích và ý nghĩa sống của bạn. Đâu là điều giúp sự tồn tại của bạn trên thế giới này trở nên thiêng liêng?
- Thường xuyên hình dung về cuộc sống mơ ước của bạn trong tương lai.
- Tham gia thiện nguyện, bảo vệ môi trường, cứu hộ động vật,… Những hoạt động không chỉ mang đến giá trị cho bạn, mà còn giúp ích cho cộng đồng và xã hội.
- Tạo danh sách mục tiêu 6 tháng, 1 năm, 5 năm, 10 năm. Đồng thời nỗ lực hoàn thành các mục tiêu đã đặt ra.
- Đọc sách. Một trang sách hay có thể mở ra cho bạn cả chân trời mới.
- Đặt ranh giới rõ ràng trong cuộc sống. Xác định nguyên tắc, giá trị, lý tưởng,… bất khả xâm phạm của bạn.
Đọc thêm: Khi buông bỏ là hạnh phúc vô giá!
Hướng tới phát triển cá nhân
Hành trình tìm kiếm chính mình luôn song hành với sự phát triển cá nhân. Khi được là chính mình, bạn sẽ vững bước trên con đường phát triển. Và đích đến cuối cùng của phát triển, chẳng phải là giúp bạn sống trọn vẹn với chính mình hay sao?
Vì lẽ đó, đừng bỏ rơi sự phát triển. Ngay hôm nay, bạn có thể bắt đầu với những điều bản thân thấy hứng thú hoặc giúp ích cho cuộc sống sau này. Bên cạnh đó, thử tiếp cận với góc nhìn, quan điểm mà trước giờ bạn vẫn luôn “đề phòng”.
Điều này hứa hẹn sẽ mở ra cho bạn vô vàn tiềm năng. Và hơn hết, nó giúp bạn thanh lý đi những điều cũ kỹ, không còn phù hợp với bản thân. Đừng xem thường chúng! Bởi chúng có thể là đầu sỏ trong phi vụ bắt cóc chính mình.
Nếu chẳng may lạc đường và muốn trở về ngôi nhà thân yêu, bạn không thể cứ mãi đứng yên. Bạn phải bước đi. Và mỗi bước đi ấy chính là sự phát triển.
Lời kết
Mỗi ngày là một cuộc đua, chúng ta vội vã băng lên phía trước mà bỏ lại chính mình phía sau. Để rồi từ bao giờ, chúng ta đã lẻ loi trên con đường vắng. Mất đi người đồng đội này, cuộc đua còn ý nghĩa gì nữa đâu?
Chậm lại một chút, để chính mình có thể đuổi kịp chúng ta. Chiến thắng thật sự là khi về đích cùng nhau, bằng không chúng ta mãi mãi là người thua cuộc.
